1. Tác dụng thanh truyền
Thanh truyền hay tay biên có chức năng nối pit tông với trục khuỷu, đồng thời truyền và biến hoạt động tịnh tiến của pit tông thành chuyển động quay cho trục khuỷu.
2. ĐK thao tác
Khi làm việc, thanh truyền chịu tính năng của lực khí cháy và lực quán tính, các lực này biến hóa có tính chất chu kỳ cả về trị số và hướng . Do đó thanh truyền chịu uốn, chịu kéo & chịu nén, dẫn đến thanh truyền thường bị cong, xoắn.
3. Nguyên vật liệu chế tạo thanh truyền
Thanh truyền thường được sản xuất bằng thép những bon hoặc thép kim loại tổng hợp.
4. Kết cấu thanh truyền
Cấu tạo thanh truyền được phân thành ba phần: đầu bé dại, đầu to and thân.
a. Đầu bé dại thanh truyền
Đầu bé dại thanh truyền có lỗ để lắp chốt pit tông. Kết cấu đầu nhỏ tuổi thanh truyền tùy theo cách thức lắp ghép với chốt pit tông.
Nếu lắp chốt pit tông cố định và thắt chặt, thì đầu bé dại thanh truyền có lỗ để lắp bu lông hãm chặt với chốt.
Nếu lắp hòa bình, thì đầu nhỏ tuổi thanh truyền lúc nào cũng đều có bạc lót (hình 21 - 28 a).
một số trong những động cơ người ta làm vấu lồi trên đầu nhỏ dại (hình 20 - 28b) để điều chỉnh trọng tâm thanh truyền cho đồng đều giữa các xi lanh.
Để bôi trơn bạc lót and chốt pit tông có những chiến thuật như dùng rãnh hứng dầu (hình 20 -28c) hoặc bôi trơn cưỡng bức do dẫn dầu từ đầu trục khuỷu dọc theo thân thanh truyền (hình 20 - 28 a).
Ở động cơ hai kỳ, do ĐK bôi trơn gian nan,người ta thường làm các rãnh chứa dầu ở bạc đầu nhỏ dại (hình 20 - 28 d) hoặc rất có thể dùng ổ bi kim thay cho bạc lót (hình 20 - 28 e).
Nếu lắp chốt pit tông cố định và thắt chặt, thì đầu bé dại thanh truyền có lỗ để lắp bu lông hãm chặt với chốt.
Nếu lắp hòa bình, thì đầu nhỏ tuổi thanh truyền lúc nào cũng đều có bạc lót (hình 21 - 28 a).
một số trong những động cơ người ta làm vấu lồi trên đầu nhỏ dại (hình 20 - 28b) để điều chỉnh trọng tâm thanh truyền cho đồng đều giữa các xi lanh.
Để bôi trơn bạc lót and chốt pit tông có những chiến thuật như dùng rãnh hứng dầu (hình 20 -28c) hoặc bôi trơn cưỡng bức do dẫn dầu từ đầu trục khuỷu dọc theo thân thanh truyền (hình 20 - 28 a).
Ở động cơ hai kỳ, do ĐK bôi trơn gian nan,người ta thường làm các rãnh chứa dầu ở bạc đầu nhỏ dại (hình 20 - 28 d) hoặc rất có thể dùng ổ bi kim thay cho bạc lót (hình 20 - 28 e).
b. Thân thanh truyền
Thân thanh truyền thường ở đầu bên trên nhỏ dại, đầu bên dưới to. Tiết diện ngang thân thanh truyền có khá nhiều loại: hình chữ nhật, hình tròn trụ, hình ôvan, hinh chữ I.
Tiết diện hình chữ I được dùng nhiều trong động cơ cao tốc & động cơ ôt tô, máy kéo. Loại này có độ cứng vững lớn, sắp xếp nguyên vật liệu phải chăng.
Để bôi trơn chốt pit tông bằng áp lực, ở một số động cơ, dọc theo thân thanh truyền có khoan lỗ dẫn dầu.
Tiết diện hình chữ I được dùng nhiều trong động cơ cao tốc & động cơ ôt tô, máy kéo. Loại này có độ cứng vững lớn, sắp xếp nguyên vật liệu phải chăng.
Để bôi trơn chốt pit tông bằng áp lực, ở một số động cơ, dọc theo thân thanh truyền có khoan lỗ dẫn dầu.
Để tăng cường mức độ cứng vững & dễ khoan lỗ dẫn dầu, thân thanh truyên có gân bên trên suốt chiều dài. Do tối ưu lỗ dầu khó, nhất là so với thanh truyền dài, nên có khi người ta gắn ống dẫn dầu ở phía ngoài thân thanh truyền.
c. Đầu to thanh truyền
Đầu to thanh truyền lắp với cổ biên hay chốt khuỷu của trục khuỷu & có có tương đối nhiều cấu tạo khác nhau.
Để lắp ghép với trục khuỷu đc đơn giản dễ dàng, đầu to thanh truyền thường được cắt thành hai nửa, phần rời gọi là nắp đầu to (nắp biên) & đc lắp ghép với nửa bên trên bằng những bu lông. Mặt cắt có thể cắt thẳng góc (hình 20 - 30a). Mặt phẳng lắp ghép giữa thân và nắp thanh truyền thường đc lắp các tấm đệm thép dày khoảng 0,05 – 0,20 mm để có thể điều chỉnh tỷ số nén cho đồng đều giữa những xi lanh hoặc cắt lệch so với đường tâm thanh truyền (hình 20 - 30b) & mặt lắp ghép phải có vấu hoặc răng khía để chịu lực cắt thay cho bu lông thanh truyền and xác định khi lắp ghép.
Đầu to thanh truyền để nguyên mà hoàn toàn không cắt đôi (hình 20 - 30c), có ưu thế là kết cấu đơn giản nhưng phải dùng trục khuỷu ghép nên chỉ có thể sử dụng ở một số động cơ có công năng nhỏ tuổi, ít xi lanh như động cơ mô tô, xe máy.
Để lắp ghép với trục khuỷu đc đơn giản dễ dàng, đầu to thanh truyền thường được cắt thành hai nửa, phần rời gọi là nắp đầu to (nắp biên) & đc lắp ghép với nửa bên trên bằng những bu lông. Mặt cắt có thể cắt thẳng góc (hình 20 - 30a). Mặt phẳng lắp ghép giữa thân và nắp thanh truyền thường đc lắp các tấm đệm thép dày khoảng 0,05 – 0,20 mm để có thể điều chỉnh tỷ số nén cho đồng đều giữa những xi lanh hoặc cắt lệch so với đường tâm thanh truyền (hình 20 - 30b) & mặt lắp ghép phải có vấu hoặc răng khía để chịu lực cắt thay cho bu lông thanh truyền and xác định khi lắp ghép.
Đầu to thanh truyền để nguyên mà hoàn toàn không cắt đôi (hình 20 - 30c), có ưu thế là kết cấu đơn giản nhưng phải dùng trục khuỷu ghép nên chỉ có thể sử dụng ở một số động cơ có công năng nhỏ tuổi, ít xi lanh như động cơ mô tô, xe máy.
Xem thêm bài viết:
✔ Một vài câu hỏi về cấu tạo piston ô tô
Đăng nhận xét